به گزارش راسخون؛ زمان زیادی تا سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری باقی نمانده است؛ فضای انتخابات از حالت سردی سال ۹۹ بیرون آمده و با نزدیک شدن به موعد رای‌گیری تب و تاب‌ آن گرم و گرم‌تر می‌شود.

احزاب در قالب ائتلاف‌ها و تشکیل جبهه‌های متعدد به سمت همگرایی و وحدت حرکت کرده تا بتوانند با استفاده از ظرفیت‌های همدیگر فضای بهتری را برای معرفی، تبلیغات و رای‌آوری نامزد مورد نظر خودشان فراهم آورند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مقام معظم رهبری نیز در نخستین روز سال جدید در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی که با آحاد ملت شریف ایران داشت، خطاب به افرادی که می خواهند داوطلب انتخابات شوند، گفتند: انتظار داریم سنگینی کار را متوجه شوید و بدانید چه مسئولیت سنگینی را می خواهید بر دوش بگیرید. اگر دیدید که می توانید این مسئولیت را بعهده بگیرید، آن‌گاه وارد کارزار انتخاباتی شوید.

حدود ۲ ماه مانده به روز برگزاری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، نام‌های مختلفی به عنوان نامزدهای احتمالی در فضای سیاسی کشور مطرح است. برخی چهره‌های سیاسی به صراحت از قصد خود برای حضور در انتخابات سخن گفته‌اند. افزون بر این، نام‌های بسیاری در جریانات گوناگون به عنوان نامزد احتمالی مطرح شده که البته خود هنوز از قصدشان برای ورود به گود رقابت‌ها سخنی نگفته‌اند، با این حال تحلیل‌ و تفسیرهای زیادی حول محور نامزدی آنان در فضای رسانه ای کشور مطرح می‌شود.

با توجه به تاثیر ترکیب، تعدد و چینش نامزدهای انتخاباتی در مسائلی چون راهبردها و تاکتیک‌های انتخاباتی جریان‌های سیاسی، کیفیت برگزاری انتخابات، میزان مشارکت و .... رصد موضع‌گیری‌ها و اظهارنظرهای نامزدهای احتمالی انتخابات، مورد توجه ناظران است.
 

جوانترین و پیرترین کاندیداهای ریاست جمهوری 

 

حسین دهقان اولین کاندیدایی بود که چراغ انتخابات ۱۴۰۰ را روشن کرد. او که وزیر دفاع دولت یازدهم بود متولد سال ۱۳۳۵ بوده و ۶۵ سال سن دارد. محمد غرضی  ۷۹ ساله و اسدالله بادامچیان با ۸۰ سال سن در حالی برای نشستن بر مسند ریاست جمهوی خیز برداشته‌اند که مسن‌ترین کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری تا اینجای قصه انتخابات ۱۴۰۰ هستند.

البته در میان لیست کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم، اسامی محمد جواد آذری جهرمی و حجت‌الله عبدالملکی نیز به چشم می‌خورد که متولد سال ۱۳۶۰ هستند و عنوان جوان‌ترین کاندیداهای احتمالی ماراتن ۱۴۰۰ را به خود اختصاص دادند.

بررسی سن نامزدهای انتخابات حکایت از آن دارد که اکثر آنان در دهه ششم زندگی خود هستند. ۱۴ کاندیدای متوسط ۵۰ سال سن دارند و ۸ نفر نیز در حال سپری کردن دهه هفتم زندگی خود هستند.


اصلاح قانون انتخابات سدی برای رسیدن به پاستور؟

 

هر چند قانون انتخابات فعلی سقف سِنی برای کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری مشخص نکرده است اما نمایندگان اصولگرای مجلس یازدهم در حال تلاش برای ایجاد محدودیت سنی کاندیداها هستند. طبق مصوبه مجلس یازدهم، حداقل سن کاندیدای انتخابات ۴۰ سال تمام شمسی و حداکثر سن ۷۵ سال تمام در هنگام ثبت نام مشخص شد. البته این مصوبه مجلس با ایراد هیات نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام مواجه شده است اما اگر این اصلاحیه مجلس یازدهم به انتخابات  ۱۴۰۰ برسید، محمد جواد آذری جهرمی، حجت‌الله عبدالملکی، محمد غرضی و اسدالله بادامچیان از فیلتر شورای نگهبان عبور نخواهند کرد. 

قبل از عید نوروز ۱۴۰۰ افرادی همچون، سردار حسین دهقان، علی مطهری، سردار سعید محمد، مصطفی کواکبیان و ... اعلام نامزدی کردند و حالا پس از تعطیلات نوروزی تقریبا هر روز شاهد اعلام کاندیداتوری یکی از شخصیت‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و ... هستیم.

از این رو افرادی که تاکنون به صورت رسمی یا غیر رسمی اعلام کاندیداتوری کرده اند و یا احتمال کاندیداتوری آنان وجود دارد و فعالیت شبه انتخاباتی دارند و یا اینکه نام آنها در فضای احزاب مطرح هستند را با ذکر سمت ذکر می‌کنیم:

۱. محمدغرضی وزیر پست و نفت دولت سازندگی متولد سال ۱۳۲۰/ ۷۹ سال رسمی
۲. حسن سبحانی استاد دانشگاه و نماینده ادوار مجلس متولد سال ۱۳۴۵/ ۵۵ سال رسمی
۳. سردار سعید محمدفرمانده سابق قرارگاه خاتم الانبیاء (ص) متولد سال ۱۳۴۷/ ۵۳ سال رسمی
۴. رامین مهمانپرست سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه در دولت یازدهم متولد سال ۱۳۳۹/ ۶۱ سال رسمی
۵. سردار حسین دهقان وزیر دفاع دولت یازدهم و رئیس بنیاد شهید دولت اصلاحات متولد سال ۱۳۳۵/ ۶۵ سال رسمی
۶. امیر حسین قاضی زاده هاشمی نائب رئیس مجلس یازدهم متولد سال ۱۳۵۰/ ۵۰ سال رسمی
۷. سیدعباس نبوی رئیس موسسه تمدن و توسعه ایرانی متولد سال ۱۳۳۹/ ۶۱ سال رسمی
۸. محمد ناظمی اردکانی وزیر تعاون دولت نهم متولد سال ۱۳۳۴/  ۶۶ سال رسمی
۹. عزت‌الله ضرغامی رئیس اسبق صدا و سیمامتولد سال ۱۳۳۸/ ۶۲ سال رسمی
۱۰. محمد عباسی وزیر اسبق ورزش و جوانان متولد سال ۱۳۳۷/ ۶۳ سال رسمی
۱۱. اسدالله بادامچیان دبیرکل حزب موتلفه اسلامی متولد سال ۱۳۲۰/ ۸۰ سال رسمی
۱۲. سیدمصطفی میرسلیم عضو حزب موتلفه اسلامی و نماینده مجلس متولد سال ۱۳۲۶/ ۷۴ سال رسمی/ بیانیه حزب
13. حمیدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی متولد سال ۱۳۳۴/ ۶۶ سال رسمی/ بیانیه حزب
۱۴. حسین انواری عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی متولد سال ۱۳۳۷/ ۶۳ سال رسمی/ بیانیه حزب
۱۵. محمدعلی افشانی شهردار سابق تهران متولد سال ۱۳۳۸/ ۶۲ سال رسمی/ اعلام حزب
۱۶. محسن مهرعلیزاده معاون رئیس دولت اصلاحات متولد سال ۱۳۳۵/ ۶۵ سال رسمی
۱۷. علی مطهری نماینده ادوار مردم تهران در مجلس متولد سال ۱۳۳۶/ ۶۴ سال رسمی
۱۸. مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردم سالاری متولد سال ۱۳۴۱/ ۵۹ سال رسمی/ اعلام حزب
۱۹. محسن رهامی دبیرکل سابق انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها متولد سال ۱۳۳۲/ ۶۸ سال رسمی
۲۰. محمدصادق خرازی دبیرکل حزب ندای ایرانیان متولد سال ۱۳۴۲/ ۵۸ سال رسمی/ اعلام حزب
۲۱. فائزه هاشمی‌رفسنجانی عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران متولد سال ۱۳۴۱/ ۵۹ سال رسمی
۲۲. ابوالقاسم رئوفیان دبیر کل حزب ایران زمین متولد سال ۱۳۲۸/ ۷۱ سال رسمی
۲۳. صادق خلیلیان وزیر جهاد کشاورزی دولت دهم متولد سال ۱۳۳۸/ ۶۲ سال رسمی
۲۴. شاهین محمد صادقی مسئول سازمان بسیج جامعه پزشکی و نماینده سابق مجلس متولد سال ۱۳۴۲/ ۵۸ سال رسمی
۲۵. مصطفی تاجزاده معاون سیاسی وزارت کشور در دولت اصلاحات متولد سال ۱۳۳۵/ ۶۵ سال رسمی
۲۶. وهاب عزیزی دبیرکل حزب جهادگران ایران اسلامی متولد سال ۱۳۵۰/ ۵۰ سال رسمی
۲۷. فریدون عباسی رئیس سازمان انرژی اتمی دولت احمدی نژاد و نماینده مجلس یازدهم متولد سال ۱۳۳۷/ ۶۳ سال رسمی
۲۸. قدرتعلی حشمتیان دبیرکل جبهه مستقلین و اعتدالگرایان متولد سال ۱۳۳۵/ ۶۵ سال رسمی
۲۹. رستم قاسمی وزیر نفت دولت دهم متولد سال ۱۳۴۳/ ۵۷ سال رسمی
۳۰. آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه متولد سال ۱۳۳۹/ ۶۱ سال غیر رسمی
۳۱. علی لاریجانی رئیس مجالس هشتم، نهم و دهم متولد سال ۱۳۳۶/ ۶۴ سال غیر رسمی
۳۲.محمدباقر قالیباف شهردار اسبق تهران و رئیس مجلس یازدهم متولد سال ۱۳۴۰/ ۶۰ سال غیر رسمی
۳۳. محمود احمدی نژادرئیس دولت‌های نهم و دهم متولد سال ۱۳۳۵/ ۶۵ سال غیر رسمی
۳۴. اسحاق جهانگیری معاون اول حسن روحانی متولد سال ۱۳۳۶/ ۶۴ سال غیر رسمی
۳۵. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه دولت های یازدهم و دوازدهم متولد سال ۱۳۳۸/ ۶۲ سال غیر رسمی
۳۶. سعید جلیلی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام متولد سال ۱۳۴۴/ ۵۶ سال غیر رسمی
۳۷. محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام متولد سال ۱۳۳۳/ ۶۷ سال غیر رسمی
۳۸. علی نیکزادنائب رئیس دوم مجلس یازدهم متولد سال ۱۳۴۴/ ۵۶ سال غیر رسمی
۳۹. سید پرویز فتاح رئیس بنیاد مستضعفین متولد سال ۱۳۴۰/ ۶۰ سال غیر رسمی
۴۰. عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در دولت دوازدهم متولد سال ۱۳۳۷/ ۶۳ سال غیر رسمی
۴۱. حجت‌الله عبدالملکی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)متولد سال ۱۳۶۰/ ۴۰ سال غیر رسمی
۴۲. مسعود پزشکیان وزیر بهداشت دولت اصلاحات و نماینده مردم تبریز در مجلس یازدهم متولد سال ۱۳۳۳/ ۶۷ سال غیر رسمی
۴۳. محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران متولد سال ۱۳۴۰/ ۶۰ سال غیر رسمی
۴۴. محمدرضا عارف معاون اول دولت اصلاحات و رئیس بنیاد امید ایرانیان متولد سال ۱۳۳۰/ ۷۰ سال غیر رسمی
۴۵. محمد شریعتمداری وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی متولد سال۱۳۳۹/ ۶۱ سال غیر رسمی
۴۶. محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه متولد سال ۱۳۲۹/ ۷۱ سال غیر رسمی
۴۷. علیرضا محجوب رئیس خانه کارگرمتولد سال ۱۳۳۷/ ۶۳ سال غیر رسمی
۴۸. عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی دولت روحانی متولد سال ۱۳۳۶/ ۶۴ سال غیر رسمی
۴۹. مصطفی معین وزیر علوم در دولت اصلاحات متولد سال ۱۳۳۰/ ۷۰ سال غیر رسمی
۵۰. سورنا ستاری معاون علمی حسن روحانی متولد سال ۱۳۵۱/ ۴۹ سال غیر رسمی
۵۱. محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری متولد سال ۱۳۶۰/  ۴۰ سال غیر رسمی
۵۲. محمدجواد حق‌شناس عضو شورای شهر تهران و حزب اعتماد ملی متولد سال ۱۳۳۹/ ۶۱ سال غیر رسمی
۵۳. علی فلاحیان وزیر اطلاعات دولت سازندگی متولد سال ۱۳۲۸/ ۷۱ سال غیر رسمی
۵۴. سید محمد بطحائی وزیر آموزش و پرورش دولت دوازدهم متولد سال ۱۳۴۲/ ۵۸ سال غیر رسمی
۵۵. محمد سعیدی کیا رئیس هیئت امناء بنیاد مستضعفان و جانبازان متولد سال ۱۳۲۵/ ۷۵ سال غیر رسمی
۵۶. رضا صالحی امیری وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران در دولت روحانی متولد سال ۱۳۴۰/ ۶۰ سال غیر رسمی
۵۷. محمود صادقی نماینده مردم تهران در مجلس دهم متولد سال ۱۳۴۱/ ۵۹ سال غیر رسمی
۵۸. صادق محصولی دبیرکل جبهه پایداری متولد سال ۱۳۳۸/ ۶۲ سال غیر رسمی


از سوابق اجرایی و مدیریتی کاندیداها چه خبر؟

 

بررسی سوابق کاندیداهای اصلی انتخابات ریاست جمهوری در ادوار گذشته، نشان می‌دهد که شاید به جز احمدی‌نژاد در سال ۱۳۸۴، سایر کاندیداهای اصلی هر کدام به نوبه خود سابقه چندین سال وزارت، مدیریت کلان اجرایی، قضایی یا نظامی، نمایندگی و ریاست مجلس، حضور در مراکز حساس نظام و ... را داشته‌اندپ اما نگاهی گذرا به سابقه بسیاری از کسانی که تاکنون خود را به عنوان نامزدهای انتخابات ۱۴۰۰ مطرح کرده‌اند چیز دیگری را نشان می‌دهد.

به طور مثال اسدالله بادامچیان که اول اردیبهشت در یک نشست خبری برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری از سوی حزب موتلفه اعلام کاندیداتوری کرد، تنها سابقه دو دوره نمایندگی ادوار دوم و هشتم مجلس شورای اسلامی و نزدیک به سه سال دبیر کلی حزب موتلفه اسلامی را در کارنامه دارد.

سرتیپ محمدحسن نامی که ۳۰ فروردین اعلام کرد که نامزد کاندیداتوری در انتخابات است به عنوان یک فرد نظامی سال‌ها در ارتش و مراکز و دانشگاه‌های نظامی خدمت کرده و کمتر از شش ماه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دوم احمدی‌نژاد بوده است.

ابوالقاسم رئوفیان که ۳۰ فروردین از طرف حزب اسلامی ایران‌زمین به عنوان کاندیدای این حزب معرفی شد سابقه مدیریت کلان ندارد و به عنوان دبیر کل حزبی که خود موسس آن بوده احساس تکلیف کرده و از طرف حزبش نامزد کاندیداتوری در انتخابات ۱۴۰۰ شده است!

شاهین محمدصادقی  در نشستی خبری اعلام کاندیداتوری کرد تنها در ادوار هفتم و نهم نماینده مجلس و رئیس پیشین سازمان بسیج جامعه پزشکی کشور بوده است.

سید امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی که ۱۸ فروردین اعلام کرد قصد دارد کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ شود به جز نمایندگی ادوار هشتم تا یازدهم مجلس، سابقه مدیریتی کلان و کار اجرایی چندانی ندارد.

علی مطهری که اسفند ۱۳۹۹ در یک نشست خبری اعلام کاندیداتوری کرد هم مانند قاضی‌زاده‌هاشمی تنها سابقه نمایندگی ادوار هشتم تا دهم مجلس شورای اسلامی را در کارنامه دارد و مدیریت اجرایی کلان نداشته است.

محسن رهامی هم که مانند محمد در اسفند ۱۳۹۹ اعلام کرد قصد کاندیداتوری در انتخابات ۱۴۰۰ را دارد، تنها در ادوار اول و دوم مجلس نماینده بوده و در سال‌های اخیر به عنوان یک فعال سیاسی و حقوقی شناخته می‌شود.

سید مصطفی تاجزاده که ۳۱ فروردین اعلام کرد نامزد انتخابات ۱۴۰۰ خواهد شد چهار سال معاون امور بین‌الملل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (۱۳۶۳ تا ۱۳۶۷)، دو سال معاون سیاسی وزارت کشور (۱۳۷۶ تا ۱۳۷۸) و یک سال مشاور رئیس‌جمهور خاتمی (۱۳۸۳ تا ۱۳۸۴) بوده است.

فریدون عباسی که ۸ اردیبهشت اعلام کاندیداتوری کرد تنها با سابقه کمتر از سه سال ریاست سازمان انرژی اتمی (۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲) و یک سال نمایندگی در مجلس یازدهم و حضور در نهادهای نظامی، هوای رئیس‌جمهور شدن کرده است.

همچنین قدرت علی حشمتیان که تنها چهار سال نماینده مجلس پنجم بوده و جبهه‌ای با عنوان مستقلین و اعتدالگرایان ایجاد کرده و خودش رئیس آن شده خود را در حد رسیدن به مقام ریاست جمهوری دانسته و ۸ اردیبهشت از قصد خود برای نامزد شدن در انتخابات ۱۴۰۰ خبر داده است!

محمدزارع فومنی که سوم اردیبهشت به عنوان دبیر کل حزب مردمی اصلاحات و از سوی این حزب کاندیدا شد به جز مدیر مسئولی روزنامه صدای اصلاحات و چند سال فعالیت سیاسی بی‌ثمر، سابقه مدیریت چندانی ندارد.

البته افرادی مانند مسعود پزشکیان با سابقه چهار سال وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت دوم خاتمی (۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴) و ۱۳ سال نمایندگی ادوار هشتم تا یازدهم مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۷ تا ۱۴۰۰)، سردار حسین دهقان با سابقه پنج سال معاونت رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران (۱۳۸۳ تا ۱۳۸۸)، چهار سال وزارت دفاع (۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶) و حضور در بخش‌های نظامی کشور، عزت‌الله ضرغامی با سابقه ۱۰ سال ریاست سازمان صداوسیما (۱۳۸۳ تا ۱۳۹۳) و معاونت امور سینمایی و امور مجلس و استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رستم قاسمی با سابقه دو سال وزارت نفت دولت دوم احمدی‌نژاد (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲)، فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص)، حضور در سپاه و مدیریت در شرکت‌های وابسته به سپاه و برخی وزارتخانه‌ها، سابقه پر و پیمان‌تری نسبت به دیگر کاندیداهایی که تاکنون به صورت رسمی اعلام حضور کرده‌اند داشته باشند، ولی آیا این‌ها برای پست حساسی مانند ریاست جمهوری کافی است؟

در میان نامزدهایی که تاکنون رسما اعلام کاندیداتوری کرده‌اند سید محمد غرضی که ۱۷ فروردین اعلام کرد مانند سال ۱۳۹۲ باز هم نامزد انتخابات ریاست جمهوری خواهد شد، با سوابق اجرایی و مدیریتی استانداری کردستان و خوزستان، یک ماه نمایندگی دوره اول مجلس، چهار سال وزارت نفت دولت اول موسوی (۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴) و ۱۲ سال وزارت پست و تلگراف و تلفن دولت‌های موسوی و هاشمی‌رفسنجانی (۱۳۶۴ تا ۱۳۷۶) به صحنه آمده است.

با این اوصاف شاید آن پیرمردی که مدتی است فیلم او در شبکه‌های مجازی دست به دست می‌شود و در دوره قبل انتخابات قصد داشت رئیس‌جمهور شود اما تفاوت "کابینه" و "کابینت" را نمی‌دانست چندان هم مقصر نبوده چرا که گویی بدون داشتن سوابق اجرایی کلان و با اعتماد به‌نفسی مثال‌زدنی می توان خود را یکی از نامزدهای کاندیداتوری ریاست جمهوری اعلام کرد.

هرچند به گفته برخی ناظران، بسیاری از کسانی که خود را کاندیدا می‌نامند نه برای رئیس‌جمهور شدن، بلکه برای معروف شدن و رسیدن به مناصب بالای مدیریتی و یا وزارت و سهم‌خواهی از رئیس‌جمهور آینده و یا جریانات سیاسی کشور، خود را به عنوان نامزد انتخابات مطرح می‌کنند که البته همین موضوع هم جای انتقاد دارد؛ چرا که شان مقام ریاست جمهوری که شخص دوم مملکت و نفر اول اجرایی کشور است با کاندیداتوری خیلی از مدعیان، آن هم بدون سابقه خاص اجرایی و مدیریت کلان، پایین می‌آید.


منبع:
1. دنیای اقتصاد/ این ۵۸ نفر کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ هستند +اسامی
2. خبرآنلاین/ این ۵۵ نفر کاندیدای ریاست جمهوری ۱۴۰۰ هستند +اسامی
3. یکتاپرس/ من هم می‌خواهم رئیس‌جمهور شوم
4. ایرنا/ اما و اگر نامزدهای احتمالی انتخابات برای ورود به عرصه رقابت‌ها